Văn Chương Thẩm Mĩ Và Văn Hoá:
Cuốn sách này tập hợp một số bài viết của tác giả về văn học, mĩ học và văn hoá.
Nhìn chung, những bài viết trong tập sách này chủ yếu gắn với cảm hứng của công cuộc đổi mới. Những vấn đề đặt ra ở đây phần lớn là vấn đề của một thời, một thời đã qua và hình như vẫn còn đang hiện hữu. Nó chủ yếu vẫn là một sự nhìn lại, xét lại nhiều hơn là nhìn đi. Cũng bị lôi cuốn và tập trung vào những vấn đề cốt lõi và quan trọng nhất của đổi mới trong cuộc sống và cũng tức là trong văn học, nên trong tập sách này ngoài một số bài lẻ tẻ, nhiều vấn đề về bản chất sáng tạo của văn học, về ngôn ngữ, hình thức chưa được đề cập đến một cách đầy đủ.
Cuốn sách được chia làm ba phần. Phần đầu dành cho những vấn đề lí luận và lịch sử văn học. Ở đây những hiện tượng lịch sử văn học được đề cập đến chủ yếu cũng chỉ dưới góc độ lí thuyết. Điều này giải thích vì sao tuy đứng dưới tiêu đề Văn học Việt Nam những năm mở cửa nhưng nhiều hiện tượng văn học của thời kì này không được khảo sát cụ thể, chi tiết mà chỉ được xem xét trong tương quan chung và trên bình diện khái quát hoá.
Phần thứ hai tập trung vào một số vấn đề thẩm mĩ học, chứa đựng một số nghiên cứu rải rác của tác giả về cái đẹp và bản chất của nghệ thuật. Những bài viết ở đây chỉ phản ánh một phần suy nghĩ của tác giả trong những năm trước đây về lĩnh vực này.
Phần thứ ba đề cập những vấn đề đang đặt ra cho Văn hoá Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Đây là nỗi bức xúc của những người đang quan tâm đến thực trạng của đất nước, trước hết là của những người làm lí luận, làm văn hoá - văn nghệ.
Cuối "Văn chương, thẩm mĩ và văn hoá" chưa phải là một công trình nghiên cứu hoàn chỉnh. Nó chỉ đánh dấu một chặng đường suy nghĩ của tác giả về các vấn đề văn học, thẫm mĩ học và văn hoá Việt Nam. Một quan niệm nhất quán triệt để về các vấn đề này vẫn đang hình thành.
Mục lục:
Lời nhà xuất bản
Lời nói đầu
Phần 1: Những vấn đề lí luận và lịch sử văn học
Một số vấn đề của văn học Việt Nam đương đại
Những vấn đề lí luận và phê bình văn học
Văn học Việt Nam những năm mở cửa
Văn học Trung đại Việt Nam: Nguyễn Du và "Truyện Kiều"
Phần 2: Cái đẹp và nghệ thuật
Đi tìm cái đẹp
Nghệ thuật
Giáo dục thẩm mĩ
Phần 3: Văn hoá Việt Nam
Văn hoá Việt Nam: Bản sắc và giá trị
Văn hoá Việt Nam trên đường phát triển và hội nhập